Kiedy nasz nieszczęśliwy kraj zamarł w oczekiwaniu, pogrążając się na całe dwa dni w ciszy wyborczej, podczas której niezależne media głównego nurtu wychodzą ze skóry, by stworzyć przed widzami, słuchaczami i czytelnikami wrażenie tętniącego życia, prezydent Ukrainy Piotr Poroszenko podpisał dekret odwołujący niedawna ustawę o autonomicznym statusie obwodów donieckiego i ługańskiego. Dekret wychodzi naprzeciw żądaniu premiera Arszenika Jaceniuka, by Kijów zaprzestał finansowania zbuntowanych obwodów i wycofał stamtąd swoich urzędników. Niezależnie od intencji premiera Jaceniuka, wycofanie urzędników ze zbuntowanych obwodów może zostać tam odczytane jako gest dobrej woli ze strony rządu w Kijowie. Wyobraźmy sobie tylko, co by się działo w każdym polskim województwie, gdyby tak rząd wycofał stamtąd - nie mówię, że wszystkich, bo to byłoby zbyt piękne, by było prawdziwe - ale chociaż połowę urzędników a jednocześnie tak zmienił prawo, by ci urzędnicy nie mogli już tam powrócić? Mam oczywiście na myśli odjęcie urzędom wielu kompetencji, które przyznane zostały im w przeszłości - ot na przykład kompetencje w zakresie reglamentowania działalności gospodarczej.

Można by ten rezultat osiągnąć przy pomocy bardzo prostych środków, a właściwie jednego: przywrócenia mocy obowiązującej ustawy o działalności gospodarczej w brzmieniu ustalonym w październiku 1988 roku przez ministra Mieczysława Wilczka. Jak pamiętamy - albo już nie pamiętamy - Mieczysław Wilczek przeciął węzeł gordyjski, zaplątany w przeszłości przez Hilarego Minca i jego następców, specjalizujących się w zakresie „dalszego doskonalenia” socjalistycznego nonsensu, poprzez wprowadzenie do ustawy genialnego w swojej prostocie stwierdzenia, że dozwolone jest wszystko, co nie jest zakazane przez prawo - jednocześnie pozostawiając zaledwie kilkanaście przypadków, w których wymagane były koncesje, a których wspólnym mianownikiem było ryzyko sprowadzenia niebezpieczeństwa powszechnego. Był to m.in. obrót bronią, amunicją, materiałami wybuchowymi, wytwarzanie i obrót truciznami, hurtowy obrót lekarstwami, prowadzenie agencji detektywistycznych i celnych, obrót wódką i spirytusem i tp. W rezultacie odblokowany został jeśli nawet nie cały, to potężna część narodowego potencjału ekonomicznego - i to zanim jeszcze generał Kiszczak zaczął namawiać się w Magdalence z gronem osób szczególnego zaufania, jakby tu bez ryzyka przeprowadzić sławną transformację ustrojową - a kraj zamienił się w jedno wielkie targowisko - bo wiadomo, że handel jest najprostszą metodą uczciwej akumulacji kapitału.

Nietrudno się domyślić, dlaczego minister Wilczek zlikwidował ustrój socjalistyczny w gospodarce - oczywiście bez użycia tego słowa, bo - jak sam nam kiedyś opowiadał - generał Jaruzelski pozwolił mu na to zastrzegając, by nie było tam nic przeciwko socjalizmowi. Więc w ustawie słowo: „socjalizm” nie zostało użyte ani razu - ale socjalizm został zlikwidowany. Chodziło o to, że o ile w przeszłości komunistyczna nomenklatura oblazła wszystkie możliwe urzędy i z tego tytułu była zainteresowana w drobiazgowym kontrolowaniu działalności gospodarczej prowadzonej wszak przez kogoś innego - o tyle kiedy dzięki spółkom nomenklaturowym już się uwłaszczyła, nie była wcale zainteresowana, by jacyś urzędnicy drobiazgowo kontrolowali ich przedsięwzięcia. I Mieczysław Wilczek wprawdzie wyszedł tym oczekiwaniom naprzeciw, ale posunął się o krok dalej - bo pozwolił nie tylko nomenklaturowcom, tylko wszystkim.

Jeszcze raz się potwierdziło, że nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło, a także - o czym pięknie mówił gubernator Willi Stark w powieści Roberta Penn Warrena „Gubernator” - że ponieważ na świecie dobra jest bardzo mało, to trzeba próbować robić dobro ze zła. Wprawdzie uczeni teologowie na pewno mieliby do odkrycia gubernatora Starka jakieś zastrzeżenia, ale przykład Mieczysława Wilczka pokazuje, że również i gubernator Stark miałby za sobą poważne argumenty. Więc gdyby tak w jakimś polskim województwie rząd wycofał przynajmniej połowę urzędników i odpowiednio zredukował kompetencje władzy publicznej, to jestem pewien, że wkrótce w tamtejszych kościołach śpiewano by „Te Deum”.

Na razie próżno jednak marzyć o tym - o czym przekonałem się jeszcze w latach 90-tych, w rozmowie z posłem Józefem Oleksym w telewizyjnym programie „100 pytań do...”. Poseł Oleksy pięknie opowiadał o strefie ekonomicznej, jaką dzięki osobistym i politycznym wpływom udało mu się stworzyć w okolicach Białej Podlaskiej i o dobrodziejstwach, jakie przyniosła ona tamtejszym obywatelom. Zapytałem tedy, czy ta strefa jest duża, czy mała. Odpowiedział, że ani duża ani mała, ale raczej mała. Zapytałem tedy, czy gdyby była większa, to te dobroczynne skutki, o których tak pięknie nam opowiedział, wystąpiłyby na większym obszarze i objęłyby jeszcze więcej obywateli. Poseł Oleksy potwierdził - że tak. Zapytałem wtedy, czy gdyby była jeszcze większa, to te dobroczynne skutki, o których... i tak dalej - wystąpiłyby na jeszcze większym obszarze i objęły jeszcze więcej obywateli? Poseł Oleksy wprawdzie potwierdził, ale z widocznym wahaniem, bo nie był pewien, do czego zmierzam. Zapytałem tedy, dlaczego w takim razie ani on, ani SLD nie wprowadza tych zbawiennych rozwiązań na obszarze całego kraju, skoro tak pięknie sprawdziły się one w specjalnej strefie ekonomicznej w Białej Podlaskiej - na co poseł Oleksy odpowiedział, że „pana to zawsze takie żarty się trzymają”.

Próżno zatem marzyć, by ktokolwiek z „bandy czworga”, od lat wygniatającej swymi zadami poselskie fotele taką operację chciał przeprowadzić w naszym nieszczęśliwym kraju - ale skoro prezydent Poroszenko wycofuje urzędników z Donbasu i Ługańska to może uda się chociaż tam? Trudno powiedzieć - bo Donieck proklamował się republiką „ludową” a wiadomo, że „ludowego” państwa bez urzędników wyobrazić sobie niepodobna, więc nie jest wykluczone, że urzędników wycofanych przez rząd w Kijowie zastąpią urzędnicy miejscowi. W tej sytuacji przepowiednie o czekającej te obwody „katastrofie humanitarnej” są prawdopodobne tym bardziej, że pojawiły się fałszywe pogłoski, jakoby wicepremierem Ukrainy miał zostać Aleksander Kwaśniewski. W tej sytuacji zagrożone katastrofą humanitarną byłyby nie tylko zbuntowane obwody, ale cała reszta Ukrainy też. Niech Bóg nas przed tym broni!